مشورت و نظر خواهی از دیگران یکی از عوامل مهم و مسایل حیاتی در تصمیم گیری، و ارزنده ترین دستورهای شریعت جهت سلامت جامعه و نیل به اهداف والای انسانی است. درخصوص مشورت در رفتار امام علی (علیه السلام) لازم به ذکر است که اگرچه ایشان معصوم بوده و مصون از خطا واشتباه و عالم به همه امور ؛ولیکن از آنجا که باید الگوی رهروان خود در همه شۆون زندگی و حکومتی باشند از توصیه به مشورت دریغ نکرده و در امور حکومتی با دیگران مشورت می کردند.

مشورت از ماده “شور” است که در لغت به معنای برداشتن و استخراج عسل از کندوی زنبور عسل است(۱) و در تعریف اصطلاحی کلمه “تشاور”، “مشاورت” و “مشورت” به معنای استخراج رأی صحیح است؛ اینکه آدمی در مواقعی که خودش درباره کاری رأی صحیح ندارد، به دیگران مراجعه و از عقل و تجارب آنان استفاده نماید.(۲)

با چه کسی مشورت کنیم؟

شکی نیست که «مشورت»، «اصطکاک دو فکر» است که از «التفاء» آن دو، فکر «مشورت گر» نیرو می گیرد، و قدرت درخشندگی خاصی پیدا می کند.

از این نظر انسان نباید با هر فردی به مشورت بپردازد، چه از مستشاری که از «عقل» و «خرد»، در «واقع بینی» و «حقیقت گرائی» و از دیگر فضائل انسانی دور و عاری باشد، نه تنها فکر آدمی، بارور نمی گردد، بلکه بی بهره و احیانا گمراه می شود، از این جهت امام، در فرمان تاریخی خود به

از مهمترین عوامل در تربیت و رشد توان‌مندی‌های انسان رفتار و اطلاعات خانواده در رابطه با نحوه چگونگی رفتار با فرزندانشان در ایام کودکی و نوجوانی و جوانی است.

نخستین مدرسه‌ای‌که در آن فرزندان درس زندگی می‌آموزند و نخستین معلمان و استادان او پدر و مادر هستند. چه بسیارند استعدادها و قابلیت‌ها، شکل پذیری‌ها، ساختن‌ها و ویران کردن‌ها که در این محیط توسط والدین بصورت آگاهانه و یا ناخودآگاه صورت می‌گیرد. والدین بهترین مربیان انسان‌اند به شرطی که به فرزندان خویش درس مجد و عظمت، شرافت و فضیلت را بیاموزند و به پرورش توان‌مندی‌های آنان براساس ضوابط عقلی و شرع اهتمام بورزند. والدین باید این حقیقت مهم را دریابند که پدر و مادر شدن فقط به تولید مثل نیست، زیرا این کار از عهده حیوانات نیز ساخته است. آن‌ها در صورتی لیاقت پدر و مادری را دارند که در تعلیم و تربیت فرزند خود اهتمام بورزند.

امام علی (علیه السلام) در مورد حقوق فرزندان

افرادی که نمی دانند برای چه زندگی می کنند و به دنبال هدف خاصی نبوده و زندگی پوچی  و بی مفهومی دارند دچار تزلزل روحی  می شوند. امام علی علیه السلام بر معنادار بودن زندگی تاکید کرده و می فرمایند : «چون مردمی باشید که بر آنها بانگ زدند و بیدار شدند، و دانستند دنیا خانه جاویدان نیست و آن را با آخرت مبادله کردند. خدای سبحان شما را بیهوده نیافرید»

در رهنمودهای اسلامی آموزه های فراوانی برای اصلاح شیوه زندگی و برخورداری از سلامت وجود دارد. به عنوان مثال بحث« کرونوبیولوژی» در اسلام با عنوان ساعت خواب مطرح شده و خوابیدن در هنگام طلوع و غروب آفتاب نهی شده است. تحلیل این امر این گونه است که در این زمان مقدار هورمونهای استرس زا (آدرنالین و نورآدرنالین) به حداکثر می رسد و لذا بیشتر موارد سکته های منجر به مرگ در این دو زمان است، بنابراین اگر در این زمان انسان بیدار باشد، می تواند بر این استرس غلبه کند. همچنین علت این که به ما آموخته اند شبها زود بخوابیم این است که هورمون رشد

حضرت علی(علیه السلام) می‌فرمایند: «رفاقت خود را در همه‌جا و همه حال حفظ کنید و در هرحالی دوست و رفیق خود را کمک کنید و هر جا که هست، همچون سایه همراه او باشید.

انسان به فطرت خود در سراسر زندگی خویش میل به رفاقت و دوستی دارد و این ویژگی پاسخ به نیاز طبیعی در انسان است که او را از تنهایی و بی‌پناهی خویش می‌رهاند، و در پرتو دوستی‌ها، شخصیت او به نقطه کمال یا سقوط می‌رسد. رفقا و دوستان نه تنها با هم انس می‌گیرند و با مصاحبت و همنشینی موجبات شادمانی و نشاط یکدیگر را فراهم می‌سازند بلکه هر دوستی، به مقیاس درجه رفاقت‌اش در امور مادی و معنوی رفیق خود نفوذ می‌کند و هریک دانسته یا ندانسته روی عقاید، اخلاق، رفتار و گفتار دیگری اثر می‌گذارد

هر انسانی طالب موفقیت و پیروزی بوده و از شکست و ناکامی گریزان است . بر این اساس به راه‌کارها و روش های متوسل می‌شوند که آنان را در رسیدن به مطلوب خویش یاری دهد و سریعترین و نتیجه بخش ترین راه را پیش رویشان باز کند. در همین راستا کتاب‌هایی منتشر و برنامه‌های آموزشی ساخته شده که هریک به زعم خویش آدمی را درجهت رسیدن به موفقیت یاری می‌رساند. کتاب گرانقدر نهج البلاغه نیز از این موضوع غافل نبوده

از جام خشم و غضب جرعه جرعه بنوش ـ خشم خود را فرو بر ـ زیرا من نوشیدنى و جرعه‌اى را شیرین‌تر از آن، در عاقبت ندیدم و لذت بخش‌تر از آن از نظر مآل و پایان نیافتم».

انسان در زندگی به دنبال آن است که بتواند خود را به خوبی در اجتماع نشان داده و دل‌ها را مجذوب خویش سازد. این امر یکی از موضوعاتی است که در دین مبین اسلام مورد توجه واقع شده است و راهکارهایی را برای رسیدن به این هدف برای مردمان بیان داشته است. در این مجال به بررسی بیانات امام علی (علیه السلام) در نهج البلاغه پرداخته می‌شود تا با استفاده از رهنمودهای آن حضرت بتوان راه‌های رسیدن به این مهم را به

ارزش یک انسان به اندازه همت اوست هر چه همت انسان در عرصه‌های کمال‌یابی و تقرب به خالق هستی افزایش یابد انسان را به ارزش واقعی خود نزدیک می‌سازد و هر که وجهه همتش دنیاگرایی و شهوت دنیا باشد او ارزشمندی انسانی خود را از دست داده است

مقدمه

آرزو یا خیال‌بافی؟! همت یا بی‌خیالی؟! امید به آینده یا ناامیدی؟! موضوعاتی هستند که ذهن بسیاری انسان‌ها را به خود مشغول ساخته و بسیاری از افراد را دست به قلم کرده است تا درباره آن کتاب‌هایی را به نگارش درآورند که برخی جز ناامیدی به آینده و عده‌ای جز تنبلی و آرزوهای پوچ و خیال‌بافی چیزی را به دنبال نداشته‌اند. بهترین راه برای رسیدن به حقیقت

کامیابی و پیروزی با حسابگری و دوراندیشی حاصل می شود و این دو با کوشش فکر…

در مجموعه ی فعالیتهای آدمی هستند افعالی که عقل آدمی به خودی خود و به قطع نظر از بیانات نقلی یعنی قرآن و روایات می تواند اهمیت و ضرورت آنها را درک کند. به طوریکه اگر در متون دینی سفارشی به آنها شده باشد در حقیقت این سفارش تکرار همان درک عقلانی یا تأکید آن خواهد بود لکن در پاره ای موارد آیات و روایات مبارکه به آن درک عقلی جهت می دهند و یا محدوده هایی را که عقل آدمی به تنهایی قادر به ورود در آنها نیست معرفی می کنند و باعث محدودیت آنچه عقل درک شده می شوند و یا برعکس دایره ی درک عقلانی گسترش می دهند به نظر می رسد برنامه ریزی و طراحی برای رسیدن به اهداف و مقاصد و بخصوص رسیدن به اهداف کلان و سرنوشت ساز یکی از آن فعالیتهای بشری است که خود آدمی ضرورت آن را درک می کند حداقل یکی از واژه هایی که در زبان عربی دارای معنای برنامه ریزی است واژه

اگر می خواهید با پیمودن مسیری به موفقیت دست پیدا کنید سعی کنید در ابتدا علایق شخصی خود را در نظر بگیرید فردی را در نظر بگیرید که از نظر اکثر اطرافیان فردی موفق می باشد اما خود فرد به کاری که می کند . هیچ گونه  علاقه ای نداشته باشد در این صورت میل به خوشبختی و احساس موفق بودن در آن فرد به صورت کامل ارضا نمی شود .

هر فردی در زندگی شخصی و اجتماعی خود خواهان به دست آوردن موفقیت در تمامی مراحل زندگی می باشد. اگر چه خیلی از افراد ممکن است روش هایی را بر گزینید که میزان موفقیت شان کاهش یابد ولی آنچه که برای هر انسان مهم می باشد پیمودن راه های کسب موفقیت و افزایش کارایی در شغل ، تحصیل ، درآمد و … می باشد. حال اگر راه های به دست آوردن موفقیت از زبان فرد آگاه بیان شود ، درصد خطایش به صفر می رسد و موفقیت با آن حتمی می شود. موارد زیر از جمله مواردی است که امیرالمۆمنین  در برخی از فرمایشات خود برای  افزایش بهره وری و موفقیت در تمام امور به آن تأکید داشتند.

علاقه مندی شخصی

 اگر می خواهید با پیمودن مسیری به موفقیت دست پیدا کند سعی کنید در ابتدا علایق شخصی خود را در نظر بگیرید فردی را در نظر بگیرید که از نظر اکثر اطرافیان فردی موفق می باشد اما خود فرد به کاری که می کند . هیچ گونه  علاقه ای نداشته باشد در این صورت میل به خوشبختی و احساس موفق بودن در آن فرد به صورت کامل ارضا نمی شود و همیشه آن فرد احساس می کند که گم شده ای در زندگی اش دارد و جای خالی چیزی را در زندگی احساس می کند . هم چنین اگرکسی به کاری علاقه نداشته باشد فهم و درک او هم در آن کار پایین می آید  و انگیزه او برای موفقیت کامل در آن کار نیز به حد

علاقه به پول و دارایی بیشتر چه برای باز کردن گره ای از زندگی باشد چه برای رسیدن به آسایش بیشتر و یا به هر دلیل دیگر که باشد از علاقه مندی های پُرمشتری در هر زمان و مکان است.

برای پاسخ به این سۆال که جذابیتی به مراتب بیش از خود سۆال دارد پاسخ های گوناگونی داده شده و می شود. هر کس که سری در بازار و کار اقتصادی دارد بعد از شنیدن این پرسش بلافاصله دست به کار شده و راهکاری ارائه می دهد؛ راهکاری که به گمان خودش برترین نسخه برای پولدار شدن است که گاه از این نسخه ها بویی از اسلام و انسانیت به مشام نمی رسد.

وقتی این پرسش را به محضر نهج البلاغه برده و پاسخ را از صاحب آن یعنی امیرالمۆمنین علیه السلام جویا می شویم آن حضرت پنج اصل را به ما معرفی می کند؛ اصولی که با عملی کردن آنها فرد می تواند به وضع اقتصادی برتری دست پیدا کند. این اصول عبارتند از: